Gök bilimcilerden oluşan bir ekip, Güneş Sistemi'ne 300 ışık yılı mesafede, daha önce fark edilmemiş devasa bir gaz bulutunun varlığını ortaya çıkardı. Bulut, kendi ışığını yaymadığı için "görünmez" olarak nitelendiriliyor.

Gök bilimciler, Güney Kore'nin STSat-1 uydusu tarafından toplanan verilerle, moleküler hidrojenden oluşan devasa, hilal biçimli bir bulut keşfettiler.
ABD'deki Rutgers Üniversitesi'nden astrofizikçi Blakesley Burkhart, "Bu, moleküler hidrojeni doğrudan uzak morötesi ışıma yoluyla arayarak keşfedilen ilk moleküler bulut." dedi ve ekledi: Bu bulut, kelimenin tam anlamıyla karanlıkta parlıyor.
Araştırma Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
Güneş’teki dev delikten nadir bulunan helyum izotopu fışkırıyor
Güneş’in yüzeyindeki dev bir delik, nadir bulunan helyum-3 gazını rekor miktarda uzaya fırlattı. 2023 Ekim’inde, bir güneş jetinden yayılan bu gaz, normalin 180 bin katı yoğunlukta ölçüldü. Bu bulgu, Güneş’in sırlarını çözmede yeni kapılar açıyor.

2023 yılının Ekim ayı sonlarında, Güneş’in inanılmaz miktarda helyum-3 saldığı kaydedildi. Bu, Güneş Sistemi’nin merkez yıldızından şimdiye kadar görülen en büyük helyum-3 salınımıydı. Astronomlar, yaptıkları incelemeler sonucunda bu izotopun kaynağını, bir koronal delik kenarından fırlayan ve yalnızca hafif elementler içeren nadir bir güneş patlamasının parçası olan bir jet olarak belirledi.
ABD’deki Southwest Araştırma Enstitüsü’nden astrofizikçi Radoslav Bučík, “Bu nadir izotop, daha yaygın olan helyum-4’ten bir nötron daha hafif ve Güneş Sistemi’mizde oldukça az bulunuyor. Ortalama olarak her 2.500 helyum-4 iyonuna karşılık yalnızca bir helyum-3 iyonu mevcut” diye açıklıyor. “Ancak güneş jetleri, helyum-3’ü benzersiz yük-kütle oranı nedeniyle yüksek hızlara veya enerjilere tercihli olarak hızlandırıyor gibi görünüyor.”
Helyum-3 neden nadir?
Helyum-4, helyumun en yaygın izotopu olup Evren’deki tüm normal maddenin kütlesinin yaklaşık dörtte birini oluşturur. Evren’de bol bulunan helyum-3 ve helyum-4’ün çoğu, Büyük Patlama’dan sonraki anlarda oluştuğu düşünülüyor. Ancak bu iki izotop arasında, daha küçük olan helyum-3 çok daha az yaygın.
Normalde, güneş rüzgârında helyum-3 oranı yaklaşık yüzde 0,002 civarındadır. Ancak güneş jetleri, bu izotopu güneş atmosferinde alışılageldiği üzere yaklaşık 10.000 kat daha yüksek konsantrasyonlara çıkarabilir. 24 ve 25 Ekim 2023 tarihlerinde ise, ESA ve NASA’nın Güneş Yörünge Aracı (Solar Orbiter), helyum-3’ün güneş atmosferindeki normal konsantrasyonunun 180 bin katına ulaşarak, diğer maddelere kıyasla çok daha yüksek hızlarla Güneş’ten fırladığını tespit etti.